पुणे : आगामी आचारसंहितेच्या पार्श्वभूमीवर राज्य सरकारने पुणेकरांसाठी दिलासा देणारा मोठा निर्णय घेतला आहे. पुणे मेट्रो टप्पा-२ अंतर्गत येणाऱ्या हडपसर–लोणी काळभोर आणि हडपसर बस डेपो–सासवड रस्ता या दोन उपमार्गिकांना राज्य सरकारने अखेर मंजुरी दिली आहे.
ही मंजुरी मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या अध्यक्षतेखाली मंत्रालयात झालेल्या मंत्रिमंडळ पायाभूत सुविधा समितीच्या बैठकीत देण्यात आली. निर्णयानंतर उपमुख्यमंत्री आणि पुण्याचे पालकमंत्री अजित पवार यांनी माहिती देताना सांगितले की, “या दोन्ही मेट्रो उपमार्गिकांसाठी मी सातत्याने पाठपुरावा करत होतो. अखेर या प्रस्तावांना मान्यता मिळाल्याने पुणे आणि पूर्व-पुणेकरांसाठी ही मोठी दिलासा देणारी पायरी आहे.”
नव्या मेट्रो उपमार्गिकांचा आराखडा
या दोन्ही उपमार्गिकांची एकूण लांबी १६ किलोमीटर असून, त्या पूर्णतः उन्नत (elevated) मार्गिका असतील. हडपसर–लोणी काळभोर मार्गिका आणि हडपसर बस डेपो–सासवड रस्ता मार्गिका. या दोन्ही प्रकल्पांत एकूण १४ उन्नत स्थानकं उभारली जाणार आहेत. प्रकल्पाचा अंदाजे खर्च ₹५,७०४ कोटी रुपये असून, याची अंमलबजावणी महा-मेट्रो मार्फत केली जाणार आहे.
पुणेकरांना होणारे फायदे
या दोन्ही मेट्रो मार्गिकांमुळे हडपसर, फुरसुंगी, लोणी काळभोर आणि सासवड या वाढत्या उपनगरांना थेट मेट्रो जोडणी मिळणार आहे. परिणामी, प्रवासाचा वेळ मोठ्या प्रमाणात कमी होईल, वाहतूक कोंडी आणि प्रदूषणावर आळा बसेल, पूर्व आणि दक्षिण पुणेकरांना शहराच्या मध्यभागात जलद व सुरक्षित प्रवासाची सुविधा मिळेल. अजित पवार म्हणाले, “या प्रकल्पांमुळे मेट्रोचं जाळं पूर्वेकडे वाढणार आहे. ग्रामीण भागातील नागरिकांनाही मेट्रो सेवेचा लाभ मिळेल. लाखो प्रवाशांसाठी ही जलद, सुरक्षित आणि परवडणारी वाहतूक व्यवस्था ठरेल.”
प्रकल्पाची पार्श्वभूमी आणि पुढील प्रक्रिया
महामेट्रोने या प्रकल्पांचा सविस्तर प्रकल्प अहवाल (DPR) २०२३ मध्ये तयार केला होता. फेब्रुवारी २०२५ मध्ये राष्ट्रीय महामार्ग प्राधिकरण (NHAI) आणि पीएमआरडीए यांच्या चर्चेनंतर पुणे महानगरपालिकेच्या स्थायी समितीने मंजुरी दिली. मार्च २०२५ मध्ये हा अहवाल केंद्र सरकारकडे मंजुरीसाठी पाठविण्यात आला असून, ती अद्याप प्रतीक्षेत आहे. राज्य सरकारने मात्र जमीन अधिग्रहण, पर्यावरणीय मंजुरी आणि निविदा प्रक्रिया तातडीने सुरू करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
महामेट्रोचा अंदाज
महामेट्रोच्या मते, या प्रकल्पामुळे पूर्व आणि दक्षिण पुणे परिसरातील रहिवाशांना वाहतूक कोंडी आणि प्रदूषणापासून मोठा दिलासा मिळेल. तसेच, शहरातील आर्थिक केंद्रांपर्यंत पोहोचण्याचा वेळ लक्षणीयरीत्या कमी होईल आणि या मेट्रो नेटवर्कमुळे पुण्याचा सार्वजनिक वाहतुकीचा दर्जा जागतिक स्तरावर उंचावेल. एकूणातच, या दोन मेट्रो उपमार्गिकांच्या मंजुरीने पुणे मेट्रोचा विस्तार आता निर्णायक टप्प्यावर पोहोचला आहे आणि पुणेकरांसाठी गतिमान, प्रदूषणमुक्त वाहतुकीचे स्वप्न साकार होण्याच्या दिशेने आणखी एक महत्त्वाची पायरी गाठली आहे.
